Onzeker? Dat hoeft niet!

Onzeker: wat is ‘normaal’?

Onzekerheid is een gevoel van twijfel of gebrek aan vertrouwen in jezelf. Het kan over van alles gaan: je uiterlijk, je prestaties, je mening, of gewoon wie je bent. Iedereen heeft dit gevoel weleens. Soms is het een kort moment. Maar het kan ook iets zijn dat je al langer met je meedraagt.

Onze ervaring met onzeker zijn, laat zien dat het vaak ontstaat door een combinatie van aanleg en ervaringen. Iemand die van nature gevoeliger is, en/of in zijn jeugd weinig bevestiging kreeg, heeft vaker last van onzekerheid. Maar je kunt ermee leren omgaan en ervoor zorgen dat het je leven niet meer bepaalt.

Symptomen onzekerheid: hoe herken je het?

Onzekerheid is niet altijd zichtbaar aan de buitenkant. Maar van binnen kan het behoorlijk aanwezig zijn. Veelvoorkomende symptomen zijn:

• Constant piekeren of twijfelen

• Moeite met keuzes maken

• Bang zijn om fouten te maken

• Afhankelijk zijn van bevestiging van anderen

• Moeite met nee zeggen of grenzen aangeven

• Perfectionisme

• Fysieke klachten zoals spanningshoofdpijn, buikpijn of slaapproblemen

• Zwart-wit denken (“Ik doe het goed, of ik faal”)

Als onzekerheid lang aanhoudt, kan het zelfs leiden tot angst, eenzaamheid of depressieve gevoelens. Het is dus belangrijk om deze signalen serieus te nemen.

Onzeker over jezelf: waar komt het vandaan?

Waar komt onzekerheid vandaan? Het antwoord is niet simpel, want er spelen vaak meerdere factoren mee:

• Opvoeding en omgeving: Kritische ouders of een gebrek aan veiligheid hebben veel invloed.

• Sociale ervaringen: Gepest worden, buitengesloten zijn of weinig erkenning krijgen, maakt onzeker.

• Social media: Het perfecte plaatje op Instagram of TikTok geeft al snel het gevoel dat het leven van anderen beter is en jij tekortschiet.

• Persoonlijkheid: Sommige mensen zijn van nature gevoeliger of angstiger ingesteld.

Jouw persoonlijke geschiedenis is vaak de sleutel tot begrip waar de onzekerheid vandaan komt en hoe je deze kunt veranderen.

Onzekerheid bij kinderen: hoe help je je kind groeien?

Ook kinderen worstelen soms met onzekerheid. Zeker in een wereld waarin prestaties en perfectie veel aandacht krijgen. Als ouder of verzorger kun je helpen door:

• Een veilige en liefdevolle basis te bieden

• Ruimte te geven voor fouten (zonder oordeel)

• Je kind aan te moedigen om nieuwe dingen te proberen

• Complimenten te geven op gedrag, niet alleen op resultaat

• Zelf het goede voorbeeld te geven in omgaan met onzekerheid

Zelfvertrouwen vergroten bij je kind, begint met acceptatie en steun. En soms ook met loslaten.

Onzekerheid en angst: hoe hangen ze samen?

Onzekerheid is vaak een uiting van angst. Angst om te falen, afgewezen te worden, of er niet bij te horen. Door je zelfvertrouwen te versterken, pak je ook die onderliggende angst aan.

Hoe meer vertrouwen je in jezelf ontwikkelt, hoe minder je je laat leiden door angst. En dat heeft een positieve invloed op je mentale gezondheid als geheel.

Hulp bij onzekerheid: wanneer zoek je ondersteuning?

Twijfel je of jouw onzekerheid ‘erg genoeg’ is om hulp te zoeken? Dan geldt: als het je belemmert in je dagelijkse leven, is dat reden genoeg. Denk bijvoorbeeld aan situaties waarin je:

• Sociale contacten vermijdt

• Steeds stress ervaart op werk of school

• Moeite hebt met relaties of opvoeding

• Niet vooruitkomt in je persoonlijke ontwikkeling

Herken je jezelf (of je kind) in één of meerdere van deze situaties? Dan is het goed om hulp te zoeken om die onzekerheid te overwinnen.

Zelfvertrouwen vergroten: praktische tips

Wil je minder onzeker zijn? Dit zijn oefeningen die je vandaag al kunt proberen:

• 5G-schema bijhouden: Noteer je Gedachte, Gevoel, Gedrag, Gevolg en Gebeurtenis.

• Positief dagboek: Schrijf elke avond drie dingen op die goed gingen of waar je trots op bent.

• Gedachten uitdagen: Stel jezelf de vraag: klopt wat ik denk wel echt?

• Doe iets wat je spannend vindt: Groei ontstaat buiten je comfortzone. Als het lukt, zul je je zekerder voelen. Realiseer je wel dat niet altijd alles gelijk lukt. Bij niemand! Geef dus niet gelijk op. Het feit dat je iets probeert buiten je comfortzone is al een prestatie!

• Mindfulness of yoga: Helpt je om rustiger te worden en meer vertrouwen te voelen.

Het belangrijkste: wees mild voor jezelf en geef jezelf eens een compliment. Zelfvertrouwen bouw je op met kleine stappen.

Therapie voor onzekerheid: wat werkt?

Bovenstaande tips zullen je zelfvertrouwen al vergroten. Als je echter veel last hebt van onzekerheid, dan kunnen bepaalde therapieën je ook goed helpen. Bijvoorbeeld:

• Cognitieve gedragstherapie (CGT): Helpt om negatieve gedachten over jezelf te herkennen en om te buigen.

• Acceptance and Commitment Therapy (ACT): Leert je omgaan met lastige gedachten en gevoelens, zonder jezelf erin te verliezen.

• COMET: Een methode gericht op het versterken van je zelfbeeld.

• Rots en Water training (voor kinderen): Bouwt weerbaarheid en zelfvertrouwen op een speelse manier.

Evie biedt verschillende modules gebaseerd op deze bewezen methodes. Zelfstandig of onder begeleiding. Je kiest zelf wat bij jou past.

Laat je niet beperken door onzekerheid - Evie helpt

Bij Evie willen we Nederland mentaal fit maken. Wij bieden iedereen toegang tot betrouwbare hulp bij mentale klachten. Dat doen we met slimme tools en begeleiding die je helpen om met onzekerheid om te gaan, zodat je niet meer beperkt wordt in je sociale contacten of persoonlijke ontwikkeling. Die hulp bieden we zonder wachttijd, zonder drempel. Zelfstandig of samen met een zorgverlener.

Onze modules zijn ontwikkeld met experts uit de praktijk en gebaseerd op bewezen methodes. Met de juiste tools heb je zelf de regie om actief aan je mentale gezondheid te werken – wanneer het jou uitkomt en in je eigen tempo. Bekijk ons aanbod.